En dan weer...thuis.

Hallo iedereen,

Hier zijn we dan: weer terug in het kikkerland. Na de tijd van grote welkomst-spandoeken, ervaringen vertellen en foto’s kijken, begint nu de ‘normale’ tijd weer aan te breken. Alle mutsen, sjaals en winterjassen zijn van de zolder gehaald en worden volop gebruikt: wat is het toch koud hier! En wat zijn de mensen haastig en de regels strak.
Maar eerlijk is eerlijk, het is heerlijk om iedereen hier weer te zien.
Dit is het laatste stukje op het web-log. Voorlopig althans…

Liefs
PM

Hallo iedereen!

De koffers zijn gepakt (met heel veel moeite dichtgekregen) en we zijn klaar om te vertrekken. Wat een supriseparty gisteren! Heel Holambra en Campinas was er om te vieren dat we vertrekken...Twee megataarten met oranje (NL) en geel/groen (Brasil), de lelijkste foto's van ons verzameld (dat is niet zo moeilijk he, haha) en op de muur geplakt en natuurlijk werden er weer enkele mensen in het zwembad gegooid (Peter als eerst). Wat een moeite is er gedaan!
En ja, het afscheid nemen viel errug zwaar.

Vorige zaterdag hebben we afscheid genomen van Leandro op Bethel in São Paulo, een kleine versie van Bethel die alleen wordt gebruikt voor de Bedienarenopleidingsschool. We kregen een maaltijd en een rondleiding, heel erg leuk. De jongens moeten stevig studeren, dat is wel te zien. Op zaterdagmiddag, een van de weinige vrije middagen, zie je ze overal verspreid in het gebouw in hun boeken verdiept.
Ook zijn we nog even São Paulo ingedoken, wat een stad! Helaas kunnen we nu geen foto's op het blog zetten, dus bedenk het volgende: duizenden hoge flat- en kantoorgebouwen vermengd met oude koloniale gebouwen, een wirwar van splinternieuwe en stokoude auto's en een wirwar van mensen, arm (vuilnisbakken doorzoekend) en rijk (en dan ook écht rijk).

Nog even en dan zijn we op Hollandse bodem. Op naar bruine boterhammen met kaas, tompouce van de Hema, feta, roosvicee, broodje haring, melk, franse kaasjes en wijn, dropjes én: JULLIE.

Dikke hug,

PM

Een tijd van komen, en een tijd van...

Hallo iedereen!

Onze laatste week hier, wat een raar gevoel! Wat is de tijd snel gegaan, wat hebben we veel gezien en meegemaakt, en geleerd… Een stuk van Brasil is in ons bloed gaan zitten, het liefst zouden we jullie even meenemen om te laten zien hoe het echt is. Nee, het liefst zouden we jullie allemaal laten emigreren hierheen, zodat we iedereen bij elkaar hebben in dit geweldig land...zucht.

Elke keer valt het op dat elke kolonie zijn eigen cultuur, gewoontes, bebouwing en landschap heeft. De afgelopen weken hebben we ook Castro en Carambei, twee andere kolonies bezocht. Bovendien zijn we door een bijbelstudent rondgeleid door Castro(landa), we weten nu alles (nou ja, álles) over bonen kweken, bewatering en maïs planten. Ook hebben we een koloniale fazenda bezocht, waarbij je je kunt voorstellen hoe vroeger veehouders en slaven gewoond hebben. We hoorden een hels kabaal in het bos erlangs, net alsof er 300 varkens tegelijk geslacht worden en op hol slaan, dus wij op onze tenen ernaartoe om te kijken. En we ontdekten: 4 apen die hun mannelijkheid wilden bevestigen door hun herrie. Ongelofelijk wat een geluid die kunnen maken!

Een Libanese jongen die verdwaald is en in Arapoti is beland, heeft veel interesse. Hij heeft een winkeltje in het centrum, zo hebben we hem ontmoet. Hij spreekt belabberd Engels, een beetje Portugees, uitstekend Frans en Arabisch en valt dus niet echt in onze doelgroep, maar tja iedereen moet het goede nieuws horen toch? We vragen de volgende groep wat in het Frans voor hem mee te nemen. Hij wacht nu al op hen.

Abraão is bij ons op bezoek (hoera) en leert Arapoti gelijk op een leuke manier kennen: een feestje ter ere van ons afscheid. Wat we natuurlijk absoluut niet verdienen (we zijn hier maar een ruime maand geweest!) maar we konden ze er niet vanaf brengen. Er is gedanst, gespeeld (onder andere een kaartspel waar je gezicht koolzwart van wordt, dat leggen we nog wel uit) gegeten natuurlijk en veel gelachen. Ook in de korte tijd voelen we ons geweldig thuis hier, waardoor afscheid nemen verdrietig is…We zeggen maar tot ziens, want je weet nooit!

Verder hebben we veel lol om onze stroomvoorziening hier. Als we de computer aandoen moeten alle lampen aan, de koelkast uit en dan springen de lampen uit zodat we genoeg stroom hebben. Snappen jullie het? Wij ook niet echt maar het werkt…

Morgen gaan we langs Holambra 2 (Peter is zijn tas vergeten daar) langs Bethel (ook afscheid nemen) en dan naar Holambra 1. Zaterdag gaan we naar Bethel in São Paulo, om afscheid te nemen van Leandro die daar de Bedienarenopleidingsschool volgt.
En natuurlijk vanavond onze toespraakjes in het Portugees…

Tot volgende week! (En dan live!)

Liefs,

P en M

Tips bij ziekte, tenenkip en rijst

Hellow!

Ziek zijn in Brazilie is een ander fenomeen dan in Nederland! Niet de ziekte zelf is anders, maar de reactie op. Peter’s griep werd nog nét niet omgeroepen bij de plaatselijke mededelingen. Maar het ‘nieuws’ ging al snel rond en iedereen kwam met oorzaken en oplossingen aanzetten. Peter mag niet meer in de rivier zwemmen en op blote voeten rondlopen, ook niet als het 35 graden is. Verder moest hij forse antibioticakuur slikken, zo snel mogelijk naar het ziekenhuis om zijn bloeddruk op te nemen en een nieuw recept proberen: knoflookthee (water, knoflook, melk en honing). We hebben met pijn en moeite uitgelegd dat wij Nederlanders gewoon in bed gaan liggen en wachten tot het over is, maar of ze het begrijpen…? In elk geval, hij is weer beter dus iedereen haalt weer opgelucht adem.

Het werk in Arapoti is heel leuk. We werken veel samen met Mariana (12, pionierster) die ons helpt om de adressen te vinden. Laatst waren we een beetje verdwaald en kwamen we vooral Brazilianen tegen. Stel je daarbij voor: een lange stofweg, met links en rechts een huisje van verweerd hout, in een heuvelachtig landschap met pinheiros (zie foto) en bewoners die nog nooit een getuige gezien, laatst staan gesproken hebben. Ze reageren erg positief! Allemaal willen ze graag wat lezen. Hoe arm ze ook zijn, ze willen iets geven om het werk te ondersteunen en geven dan bijvoorbeeld een megazak rijst van 5 kilo. Geeft wel een troep in de bijdragebus.

Afgelopen dagen zijn we nog een paar dagen in Holambra 2 geweest, heel erg leuk om de nabezoeken weer te spreken. Ook hebben we flink lol gehad om de gastvrijheid die een zuster ons betoonde: ze had heerlijke rijst met bonen gemaakt met heerlijke kip (denk ik) al werden we een beetje afgeleid door de kop en poten (met tenen) die in de pan hingen. Natuurlijk moesten we daar erg om lachen, maar we vergeten niet hoe geweldig het is dat alle broeders en zusters zo gastvrij delen wat ze hebben.

Het is bewolkt, regenachtig, de was wil niet drogen, de auto start niet en heeft een lekke band (niet gek met de gaten in de wegen hier!) maar voor de rest gaat alles top.

Liefs,

Peter en Marcia

Verhuisbericht

Lieve allemaal,

Hier is het dan eindelijk: ons verhuisbericht! We wonen nu in Arapoti, een leuk dorp in een prachtige omgeving met glooiende heuvels. Het is hier op dit moment regenachtig (echt waar) maar meestal warm.

Bij een traditioneel verhuisbericht hoort een nieuw adres, maar aangezien we geen huisnummer hebben en geen brievenbus, is dat niet erg interessant. Ons nieuwe telefoonnummer? 042-88274311.

Peter ligt sinds vanochtend grieperig in bed (ik moest hem uit bed halen omdat ik de auto verzopen had, ocherme, starten hier is moeilijk, onze brandstof alcohol houdt niet van regen en kou) maar voor de rest gaat alles prima. De echte verhalen volgen nog maar drie dingen wil ik jullie niet onthouden:

- Auto wassen doe je hier niet in de wasstraat maar je rijdt gewoon je auto de rivier in, smijt er wat afwasmiddel op en rijden maar! (Een van de weinige gewoontes die we maar niet gaan overnemen, denk ik)

- Een broeder in Castro (waar we af en toe Nederlandse vergadering hebben) leerde ons hoe we met criminele voor-de-deur-staanders moeten omgaan die niet weg willen gaan. Benader ze vanaf de andere kant en gooi brandend vuurwerk naar ze toe! Daar schrikken ze wel van! (Jammergenoeg was in dit geval de voor-de-deur-staander geen crimineel, maar een vriend, maar je kunt niet alles hebben..)

- Winkelen hier is heel goedkoop. Niet omdat de prijzen zo laag zijn. Maar als je een winkel binnenloopt, word je gelijk aangevallen door 3 verkoopsters die vragen wat je nodig hebt. Als je zegt dat je geen hulp nodig hebt, vinden ze dat belachelijk en blijven op maximaal 5 centimeter van je vandaan staan. Ze volgen je naar elke hoek van de winkel waarnaar je probeert te ontvluchten. Natuurlijk werkt dit averechts en ren je eerder gillend de winkel uit dan dat je iets aanschaft. Soms loopt het anders. Dan blijven de verkoopsters zo lang en aandachtig met je praten omdat je buitenlander bent (die met ze praten wilt) dat je geen tijd hebt om de spullen in de winkel te bekijken. Goed voor de zaken is het niet, maar grappig is het wel.

Tot snel!

P en M

Pantanal, Patricinha en Piranhas

PANTANAL

“ Luister Marcia,” waarschuwt Peter, “we betalen vrijwel niks voor de 4 dagen in het Pantanal, dus het zal basic zijn.” “Geen probleem hoor,”zeg ik vrolijk. Basic, dat kan ik wel aan. Toch?
Het Pantanal is een groot moerasgebied in het O van Brazilie. Het is er nu erg droog, zodat al het wild bij elkaar gedreven wordt naar de rivieren en poelen om te drinken. Ideaal om wilde dieren te spotten.
Leandro, Lucimar, Peter en ik rijden aan 1 stuk de 1400 km naar Buraco das Piranhas (Corumbá –MS) Daar worden we opgewacht door de camionette Patricinha (‘Patriciaatje’. Wordt gebruikt om een vrouw te beschrijven die op hoge hakken door het oerwoud loopt, bij elke mier gilt en bang is haar nagels te beschadigen) en rijden we de bush in. Het halve bos staat in de fik, waarschijnlijk een uit de hand gelopen brand van boeren. Dit zorgt voor enorme stofwinden. In het donker. In een open truck. Er was ons 45 graden voorspelt maar we hebben het stervenskoud.

Als we aankomen merken we hoe basic onze verblijfplaats in de bush is: onze bedden zijn hangmatten in een open schuur, we hebben geen elektriciteit, geen warme douche, koken op open vuur, wassen met krokodillenpoeprivierwater (bruin) en we hebben geen zaklantaarn en moeten ’s avonds dus op de tast op zoek naar de gore wc’s. Douchen bij kaarslicht klinkt romantisch maar eigenlijk is het gewoon donker. Ook met de twee ranzige dekens en al onze kleren aan worden we niet warm… Elke dag rollen we tussen 5 en 6 uur ’s ochtends uit onze hangmat om te gaan hiken, piranhavissen, kanoën tussen kaaimannen (Leandro valt natuurlijk in het water haha) en paardrijden (hatsjie allergie). Het is geweldig! We zien wilde zwijnen, capivara’s, een zwanger gordeldiertje, vers spoor van een anaconda, toekans, ijsvogels, kaaimannen en tapirs (mama met baby). Het afzien meer dan waard.
Onze samenstelling (2 Hollanders met 2 Brazilianen op reis) maakt de rest van de toeristen nieuwsgierig. Hoe hebben we elkaar leren kennen? We kunnen volop getuigenis geven, ook aan onze goedmoedige gids Marcello. Hij neemt dankbaar de Ontwaakt! over vogels aan.

BONITO en MARACAJU

We bezoeken Bonito, waar we bij een leuk stel overnachten. Hun zoons (14 en 12 jaar) hebben samen al zo’n 7 studies. Bonito zelf, met een gemeente van 50 man, hebben meer dan 80 studies! Op zaterdag vergezellen we hun naar 1 van hun studies op een fazenda. We kunnen er kajakken en via een kabelbaan in het water springen. Elke zaterdag luncht de familie er gezamenlijk. Vervelend, zo’n studie.
Later bezoeken we onze collega’s Danny en Dorothy in Maracajú. Het is een dorp waar veel Nederlanders wonen, maar het is geen kolonie. Het is er heet, er heerst soms dengue en gele koorts, en het is een totaal nieuw gebied. Een flinke uitdaging dus. We mogen er overnachten bij een geweldig stel speciale pioniers, Helio en Fabiana. Ze delen al hun povere bezittingen met ons, een prachtig voorbeeld van gastvrijheid. Maracajú heeft ontzettend veel studenten waarvan zij er samen 25 helpen de waarheid te leren kennen. We bezoeken de vergadering en er wordt zó hard gezongen dat het kippenvel op onze armen staat. Wat is het toch geweldig dat we dit allemaal mogen meemaken! Na twee dagen prediken gaan we op huis aan.

ERVARING

Aquaí: We zijn zeker 5 x verkeerd gestuurd bij de weg vragen, de stad al zo’n 20 x rondgereden, en we hebben er genoeg van. Als klap op een zekere vuurpijl bestaat de stad alleen uit eenrichtingsstraten. Wanneer we het adres vinden, zijn we er al zeker 3 x gepasseerd. Een verzorgster doet de poort open, de heer des huizes is niet thuis. Maar zijn vrouw, die ernstig ziek is, wel. Ze is verlamd, blind en kan niet praten. We gaan naar haar ziekbed. De verzorgster vraagt ons in het Nederlands tegen haar te praten, ze zegt zeker te weten dat de vrouw dat verstaat. Enigszins onwennig praten we tegen de zieke vrouw over een wereld zonder ziekte. We lezen Jes 33:24 voor, en daarna vertrekt haar gezicht plotseling. We schrikken ervan. Wil ze ons duidelijk maken dat ze het begrijpt? Even laten nemen we afscheid en blijft de verzorgster achter met 2 traktaatjes (1 in het Portugees, 1 in het Nederlands) zodat ze voor kan lezen.
Later ’s avonds komen we op een fazenda. Hier blijkt de rest van de familie te wonen. We worden gastvrij ontvangen en kunnen de hele familie getuigenis geven in allerlei talen. Volgende keer kunnen we het Wat leert- boek brengen.

Morgen gaan we naar Arapoti. Waarschijnlijk,want de auto van Leandro die we voor onze laatste periode in Brazilie huren, is net kapotgegaan en weggesleept. Hopelijk wordt hij snel gemaakt. Maar ja, snel, in Brasil?

Liefs,

Peter en Marcia

PS: De Braziliaanse operatie van de telefoon van Marcia is geslaagd. Vanaf volgende week hebben we een nieuw adres en telefoonnummer. Zodra deze bekend zijn laten we het weten.

Daddy´s house

Haai iedereen!

We voelen ons érg ingeburgerd als we de nieuwe groep rondleiden en wegwijs maken in de omgeving. Dan pas valt het op wat we in de loop der maanden geleerd hebben. Kees, Emmy en Bert hebben het zwaar onder ons te verduren, elke dag slepen we ze ergens anders naar toe. Velddienst natuurlijk, maar ook alle vergaderingen (ook die van Campinas) en de noodzakelijke bbq (Abraão heeft zijn eerst openbare lezing gehouden (in het Nederlands!) en dat wordt natuurlijk gevierd met een bbq..).

Gisteren zijn we met z’n allen naar Bethel gegaan. Erg leuk; omdat Bert 50 jaar bakker is geweest mochten we in de Bethel-bakkerij kijken, en raad es: ze waren BRUIN BROOD aan het bakken! Tot nu toe was elke poging om lekker bruin brood te pakken te krijgen hier in Brazilie mislukt, maar ja hoor, Lucimara (het vrouwelijke deel van het speciale pioniersechtpaar in het Nederlandse veld, ik heb geloof ik al eerder over hun gehad?) kreeg het voor mekaar dat Peter, Bert en ik om vier uur, als het brood klaar zou zijn, mochten komen proeven. Peter en ik vraten als kleine varkentjes de verse boterhammen op…zalig!
Wat me ook bij zal blijven: er was een leuke oude zendelinge uit USA op bezoek. Ze vroeg ons of we op Bethel bleven slapen, we vertelden haar dat we geen uitnodiging daarvoor hadden. Ze zei lachend: “But tell them you are in your Daddy’s house, and that you want to stay!” Mooie uitdrukking is dat, ‘your Daddy’s house’.

Gisteren, toen we in Piracicaba in de dienst gingen, ontmoetten we een echtpaar dat in de Braziliaanse-gebarentaal-kringdienst zit. De zuster kreeg gewoon tranen in haar ogen omdat ze ontroerd was dat we helemaal uit Nederland kwamen voor de dienst. Het stel heeft nu drie provincies in haar beheer, zo’n 25 gemeenten. Voordien hadden ze 6 provincies, moet je nagaan: de kleinste provincie is al 7 keer groter dan Nederland!! Een auto is dan noodzakelijk natuurlijk. Er zijn maar 11 auto’s die door het genootschap betaald worden, de rest is allemaal via via gefinancierd. Omdat het genootschap hier in Brasil niet rijk is, hebben de meeste kringopzieners en speciale pioniers ‘sugardaddy’s’ (nodig), die hun helpen om de tank vol te gooien.

Nog enkele ervaringen die we hebben meegemaakt:

HOLAMBRA Dit nabezoek heeft al lange tijd contact met getuigen. Onder andere omdat ze verschillende keren haar huisjes heeft verhuurd aan de groepen die hier het Nederlandse veld ondersteunen. Zo heeft ze veel respect gekregen voor de waarheid. Voor de Nederlanders, maar ook zeker voor de Brazilianen die Nederlands leren. Daarom komt ze af en toe naar de vergadering om te kijken hoe ze vorderingen maken. Ze vertelt wijd en zijd wie we zijn en wat we doen. Ze bewondert ons werk, en ook de tijdschriften vindt ze goed geschreven en mooi geïllustreerd. Afgelopen week had ze enkele ‘opvoedkundige’ problemen met enkele jonge huurders, die het vuilnis niet wilden buitenzetten. Omdat ze de situatie aan wilde pakken zonder dat dit haar huurders zou kosten, vond ze het moeilijk hierop goed te reageren. Ze vertelde ons: “Voordat ik reageerde, ben ik eerst naar huis gegaan en ben de Ontwaakt! gaan lezen (Een betere ouder in zeven stappen). Daar heb ik lang over nagedacht en ben toen pas het probleem gaan aanpakken.” Later heeft ze de situatie besproken en is het probleem inderdaad opgelost.

ST. A. de POSSE Een adres waar we regelmatig niemand thuis hebben getroffen. Peter en Leandro klappen aan en vinden een Nederlandse man. Na een gesprekje over zijn herkomst nodigt de man hen binnen. “Het is zo warm buiten in de zon,” geeft hij als verklaring. Dit is de aanleiding voor een gesprek over klimaatsverandering. Peter en Leandro vragen of hij denkt dat er ooit verbetering in zal komen, maar hier heeft hij niet echt een mening over. Aan de hand van de bijbel hebben ze een gesprek en bieden het Wat leert-boek aan. Wanneer ze vragen of hij het leuk vindt om hier volgende week iets uit te bespreken, vindt hij dit een goed idee. Aanstaande vrijdag gaan ze voor het eerst studeren!

Volgende week gaan we ervandoor, naar het Pantanal.

Tchau!

P en M